26 Ekim 2020

Aralarında Ankara CUMOK'un da olduğu 102 örgüt bir basın açıklamasıyla Ankara Saraçoğlu Mahallesindeki hukuksuz sürecin durdurulması çağrısı yaptı. Basın açıklaması şöyle:

102 ÖRGÜTTEN "SARAÇOĞLU MAHALLESİNDEKİ HUKUKSUZ SÜRECİ DURDURUN: SARAÇOĞLU MAHALLESİ HEPİMİZİN" DEKLARASYONU

1929 tarihli Jansen Planında “Memurin Evleri” olarak tanımlanan, Yenişehir’deki çalışma ve yaşam alanlarının bir arada kurgulandığı Saraçoğlu Mahallesi, Ankara planlama tarihinin ve Başkentin yönetim merkezinin biricik örneğidir. Yenişehir’in bir parçası olarak Alman Mimar Paul Bonatz tarafından tasarlanan Saraçoğlu Mahallesi, geleneksel konutun modern bir yorumu olarak Alman bahçe şehircilik akımı doğrultusunda gelişen bir anlayışla, 1944-1946 yıllarında projelendirilmiştir. Çeşitli kademelerden memurların yaşadığı mahalle 1979 yılında kentsel sit alanı ilan edilmiş, konutlar ve ağaçlar da kültür ve tabiat varlığı olarak tescillenerek koruma altına alınmıştır. Bahçe içerisindeki az katlı konut blokları, Namık Kemal İlköğretim Okulu, Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi ve çocuk parkı ile mahalle 70 yıl boyunca yaşayanlarına ev sahipliği yapmıştır. Saraçoğlu Mahallesi, 2013 yılında riskli alan ilan edilmesinin ve 2015 yılında zorla boşaltılarak tamamen insansızlaştırılmasının ardından; mahalle bakımsız bırakılıp kapılarının kırılmasına, iç mekân malzemelerinin çalınmasına göz yumularak “metruklaştırma” sürecine terkedilmiştir. Mahallenin korunarak yaşatılmasına ilişkin meslek odaları tarafından başlatılan hukuksal süreçler devam ederken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, “canlandırma” adı altında Saraçoğlu Mahallesi’nin değerlerini yok edecek bir rant projesi süreci başlatılmıştır.

Başkentin en önemli kentsel sit alanlarından birisi olan Saraçoğlu Mahallesi’nde yürütülen proje;

Katılımcı ve şeffaf değildir : Saraçoğlu Mahallesi’nde yürütülen proje katılımcı süreçlerle, kentin aktörleri ve meslek örgütlerinin işbirliği ile üretilmemiştir. Projeye ilişkin kamuoyuna yansıyan görseller ve videolar dışında, ilgili meslek kurum ve kuruluşlarına talep ettikleri halde projenin ayrıntıları verilmemiş, gizlenmiştir. Bu gizlilik hepimiz açısından endişe vericidir. Süreç tüm aktörleriyle birlikte yeniden örgütlenmelidir.

Bütüncül değildir : Saraçoğlu Mahallesi’nde yürütülen proje, mahallenin ve kent merkezinin bütünlüğüne zarar veren, parçacı yaklaşımlar önermektedir. Kültürel mirası koruma süreci çok disiplinli, kapsamlı ve bütüncül bir şekilde yürütülmelidir. Daha geniş ölçekte, Kızılay, Güvenpark ve Bakanlıklar’ı da içerisine alan kent merkezinin bütüncül planlanması yaklaşımı içinde, ulaşımından gelişimine kadar tüm detaylarıyla birlikte düşünülmelidir.

Ulaşım sorunları yaratacaktır: Hâlihazırda, kentin bu bölgesi taşıt trafiği açısından son derece yoğundur. Yoğunluk artışına yönelik müdahaleler, yeraltı otoparkı ve otel, ticaret üniteleri gibi kullanımlar bu yoğunluğu daha da artıracak ve kent merkezindeki trafik sorununu daha da büyütecektir.

Ekonomik rasyonalitesi yoktur: Ankara’nın hâlihazırda ihtiyaçtan fazla konut ve işyeri stoğu vardır. Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz koşullarında bu projenin sürdürülmesi rasyonel değildir.

Saraçoğlu Mahallesi, alanın kültür varlığı niteliklerinin korunduğu, aynı zamanda kent merkezindeki karma kullanımları dengeli bir biçimde bir araya getirecek, kapsayıcı bir planlama yaklaşımıyla ele alınmalıdır.

Doğaya saygılı değildir : Her ne kadar kamuoyuna; “Proje kapsamında ağaç kesilmeyecek” şeklinde çarpıtma bilgiler veriliyor olsa da projede, rant projelerinin klişe unsurları haline gelen ağaç taşıma, kesme ve gölet düzenlemesi ile yerleşkenin doğal varlıkları ve kültürel peyzaj değeri yok edilecektir. Mahalledeki yeşil alanlar, 4500’e yakın ağaç ve bitki varlığı ile bir bütündür; sadece tescilli 210 adet ağacın korunması ile bu bütünlüğün sürdürülebilmesi mümkün değildir. Saraçoğlu Mahallesi, Yüksel Caddesi ile başlayan, Kumrular Sokak ve Anıttepe’de son bulan yeşil omurganın bir parçası olarak korunmalıdır.

Kamucu değildir : Mahalle halka ait bir alan olmaktan çıkartılarak otel, ticaret ve işyeri gibi kullanımlarla işlevlendirilerek, özelleştirilecek ve kamusal alan olma niteliğini yitirecektir. Alanın kamusal niteliğinin korunması ve kesinlikle özel mülkiyet ve işletmelere terk edilmemesi gerekmektedir. Namık Kemal Ortaokulu kullanımını sürdürmelidir.

Hukuka uygun değildir : Pek çok tescilli doğal ve kültürel varlığı barındıran ayrıca kentsel sit alanı da olan mahallede uygulanan restorasyon adı altındaki tüm uygulamalar, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 660 ve 666 sayılı ilke kararları, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu ve telif haklarının yasal çerçevesi ile tanımlanmakta ve sınırlandırılmaktadır. Saraçoğlu Mahallesi’ndeki tüm uygulamalara ilişkin, lojman statüsünün kaldırılmasını, ekonomiye kazandırıldığı iddiası ile özelleştirilmesini ve yeraltı otoparkı yapılmasını öngören koruma amaçlı imar planlarına, parselasyon planlarına, koruma kurulu kararlarına ve ihalelerine yönelik olarak meslek odalarının açtığı davalar devam ederken gerçekleştirilecek her uygulama, çevreye ve kente telafisi mümkün olmayan zararlar vereceğinden, davaların sonuçlarını beklemeden alanda yapılacak hiçbir işlem ya da uygulama hukuka uygun değildir. Saraçoğlu Mahallesi’nde kamu yararı adına bir proje geliştirilecekse yasalar ve bugüne kadar alınan yargı kararlarına riayet edilmelidir.

SARAÇOĞLU MAHALLESİ METRUK DEĞİLDİR, CUMHURİYET DEĞERİDİR: Mahalle halkçı, kamucu ve eşitlikçi sosyal devlet yapısının ürettiği ilk toplu konut yerleşkesi olarak Cumhuriyetin ve Başkentin bir simgesidir. Bakanlığın “metruk halden kurtarıyoruz” söylemiyle pazarladığı Saraçoğlu Mahallesi, rant yaratmak için Bakanlık tarafından bilinçli olarak köhneleştirilmiştir. Saraçoğlu Mahallesi’nin kültürel miras değeri ve kamusal niteliği, özelleştirilip ranta açılarak yok edilemez.

Aşağıda imzası olan kurumlar ve kişiler olarak, Saraçoğlu Mahallesi’nde yürütülen, katılımcı ve şeffaf olmayan, bilimsellikten uzak, bütüncül ve kamusal bakış açısından yoksun olan bu hukuksuz sürecin hemen durdurulmasını; alanın ve yapıların özgün değerlerinin korunacağı kapsamlı bir koruma amaçlı imar planının hazırlanmasını, rant hedeflerinden vazgeçilerek alanın ve yapıların tüm özgün değerlerinikorumayı hedefleyen bir restorasyon projesi hazırlanarak kamusal kullanımının devamını Ankara için ve Ankaralılar adına talep ediyoruz. Ankara kentine önem veren ve her söylemlerinde kentin değerlerini koruyacağını belirten yerel yönetimleri yetki ve sorumluluklarını yerine getirmek üzere göreve davet ediyoruz. Kamuoyuna saygıyla duyuruyoruz.



İMZACI KURUMLAR

MESLEK ÖRGÜTLERİ

Ankara Serbest Muhasebeciler Müşavirler Odası
Ankara Tabip Odası
Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği
TMMOB Ankara İl Koordinasyon Kurulu
TMMOB Bilgisayar Mühendisleri Odası
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB Fizik Mühendisleri Odası
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası
TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası
TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şubesi
TMMOB Metalürji ve Malzeme Mühendisleri Odası
TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası
TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi
TMMOB Peyzaj Mimarları Odası
TMMOB Şehir Plancıları Odası Ankara Şubesi
TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası

SENDİKALAR :

Birleşik Kamu iş Konfederasyonu
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası Genel Merkezi
DİSK İç Anadolu Bölge Temsilciliği
KESK Ankara Şubeler Platformu
Tüm Emekli Sen

DERNEKLER/STKLAR/VAKIFLAR/PLATFORMLAR :

Ankara Adnan Kahveci Parkı Dayanışması
Askeri Darbelerin Asker Muhalifleri Derneği
Ankara Cumhuriyet Okurları
Antalya Ekoloji Meclisi
Amed Ekoloji Derneği
Arhavi Doğa Koruma Platformu
Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Merkezi
Ayrancım Derneği
Burhaniye Çevre Platformu
Çiğdemim Derneği
DOCOMOMO_Türkiye
Devrimci 78liler Federasyonu
Demokratik Alevi Dernekleri Ankara Şubesi
DOĞADER
Empati Doğa Ve Hayvan Savunucuları Derneği
Eskişehir Çevre Koruma ve Geliştirme Derneği
EuropaNostra Türkiye/BAD
Gümüşhane Toplumsal Dayanışma Platformu
Hacıbektaş Eğitim Kültür Derneği
Halkevleri
HDK Ankara Ekoloji Meclisi
Hayvan Özgürlüğü Kolektifi Ankara Grubu
Her Yer Kazdağları Platformu
Hewsel Koruma Platformu
Hünkar Hacı Bektaş Veli Kültür Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği
ICOMOS Türkiye 20.Yüzyıl Bilimsel Komitesi
İlk Yerleşim Mahalle Meclisi-Batıkent
İtfaiye Meydanı Esnafları Yaşatma ve Yardımlaşma Derneği
Kadın Savunma Ağı Ekoloji Çalışma Grubu
Kırsal Çevre ve Ormancılık Sorunları Araştırma Derneği
Kızılırmak Yerel Dernekler Federasyonu
Kazdağları İstanbul Dayanışması
Kazdağı Kültür Varlıkları Koruma Derneği
Koruma ve Restorasyon Uzmanları Derneği
Kültür Sanat Emekçileri Derneği
Mali Müşavirler Muhasebeciler Birliği Derneği Ankara Şube
Munzur Çevre Derneği
Mülkiyeliler Birliği Genel Merkezi
Mezopotamya Ekoloji Hareketi
Mimarlar Derneği 1927
Namık Kemal Mahallesi Koruma ve Yaşatma Derneği
Peri Suyu Koruma Platformu
Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve Eğitim Vakfı
Pir Sultan Abdal Kültür Derneği
ODTÜ Çevre Topluluğu
ODTÜ Mimarlık Topluluğu
Polen Ekoloji
Politeknik Derneği
Sokak Hayvanları İçin Mücadele ve Organizasyon Derneği
Sosyal Demokrasi Derneği
Sosyal Demokrat Avukatlar Derneği
Terme Çevre Platformu
Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu
Tüketici Hakları Genel Merkezi
Tüketici Hakları Derneği Çankaya Şubesi
Türkiye Ziraatçılar Derneği
Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı
Van Çevre Derneği
Yenişehir Çevre Platformu
Yaygara Güncel Sanat İnisiyatifi
Zonguldak Çevre Koruma Derneği

MEDYA :

Avrupa Türk Gazeteciler Birliği Türkiye Temsilciliği
Çağdaş Gazeteciler Derneği
GazetecilerCemiyeti
KarantinaTv
Yeşil Direniş Gazetesi

PARTİLER

CHP Altındağ İlçe Başkanlığı
Emek Partisi Ankara İl Örgütü
HDP Ankara İl Örgütü
HKP Ankara İl Örgütü
Sol Parti Ankara İl Örgütü
Türkiye İşçi Partisi Ankara İl Örgütü
Türkiye Komünist Partisi Ankara İl Örgütü
Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Ankara İl Örgütü
Yeşiller ve Sol Partisi Çankaya İl Örgütü